Muzeum Archidiecezji Warszawa

Musée de l'Archidiocèse de Varsovie a été fondée à la fin des années trente.

Muzeum Archidiecezji Warszawskiej zostało założone pod koniec lat trzydziestych ubiegłego wieku. Początkowo znajdowało się na warszawskim Starym Mieście w budynkach położonych obok Archikatedry św. Jana na ulicy Kanonii. Uroczystego otwarcia dokonał arcybiskup warszawski kardynał Aleksander Kakowski w 1938 roku.

Muzeum posiadało galerię rzeźby gotyckiej, galerię dawnych tkanin sakralnych i niewiele dzieł złotniczych. Najcenniejsze obiekty zostały wywiezione przez Niemców po Powstaniu Warszawskim, budynek został doszczętnie spalony. Wiele z ukradzionych eksponatów zostało rewindykowanych w 1947 r., jednak zostały one wcielone do zbiorów państwowych.

W latach siedemdziesiątych XX. wieku z inicjatywy Prymasa Stefana Wyszyńskiego przy Archiwum Katedralnym stopniowo gromadzono obiekty sztuki dawnej, głównie tkaniny liturgiczne. Realizowanie idei powołania muzeum Prymas Wyszyński powierzył młodemu absolwentowi historii sztuki, ks. Andrzejowi Przekazińskiemu. W 1978 r. w wieży kościoła św. Anny odbyły się pierwsze wystawy zbiorów nieistniejącego jeszcze muzeum. Jednocześnie trwał gruntowny remont poklasztornego budynku ojców Trynitarzy przy kościele pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej na Solcu (ul. Solec 61), który jest jednym z najstarszych kościołów na terenie Warszawy.

Otwarcie nowego Muzeum Archidiecezji Warszawskiej odbyło się w kwietniu 1980 r. Zbiory muzeum obejmują grafikę, numizmaty, malarstwo, rzeźbę, tkaniny, medalierstwo, złotnictwo i zamykają się liczbą prawie dwudziestu tysięcy eksponatów. Na ekspozycji stałej, która obejmuje pewną część posiadanych zbiorów, prezentowana jest przede wszystkim sztuka sakralna i rzemiosło artystyczne.

W latach osiemdziesiątych XX. wieku muzeum było jednym z miejsc, w których wspierana był aktywność opozycyjna wobec systemu komunistycznego w Polsce. W czasie stanu wojennego aktywnie działały w muzeum grupy plastyków, aktorów i muzyków. Odbywały się wystawy o charakterze patriotycznym i religijnym, koncerty, odczyty i wieczory teatralne.

Nowy rozdział działalności muzeum rozpoczął się wraz z przeniesieniem w listopadzie 2015r. zbiorów do zaadoptowanego na cele Muzealne Pałacu Dziekana na Starym Mieście obok Archikatedry św. Jana Chrzciciela. Obecna placówka to obiekt nowoczesny i dostosowany dla osób niepełnosprawnych. W trakcji prac adaptacyjnych zostały częściowo odtworzone przejścia nad ulicą Kanonia i Dziekania, dostępne dla zwiedzających na pierwszym piętrze. Oba mostki zostały wybudowane po nieudanym zamachu na króla Zygmunta III Wazę w 1620 r. Mostki łączyły Zamek Królewski bezpośrednio z Katedrą św. Jana Chrzciciela.

Na 3 kondygnacjach o łącznej powierzchni 1200 m2, muzeum gromadzi i eksponuje dzieła sztuki religijnej i świeckiej. Dziś na kolekcję liczącą ok. 20 tys. obiektów składają się: malarstwo, rysunki, grafiki, złotnictwo i rzeźby, dawne elementy wystroju kościołów, szaty i naczynia liturgiczne, medale, ryngrafy, meble, zegary stojące i inne. Eksponaty pochodzą z darów parafii, zgromadzeń, księży i osób świeckich. Większość dzieł to obiekty pozyskane po wojnie. Udało się także odzyskać niektóre obiekty z przedwojennej kolekcji muzeum.

Wśród eksponatów MAW znajdują się: drzeworyty Albrechta Durere, obrazy Jacka Malczewskiego (Chrystus i Samarytanka), Vlastimila Hofmana (Kielich Goryczy); Francesco Bassano (Pokłon Pasterzy), Szymona Czechowicza, Franciszka Smuglewicza, prace Jana Lebensteina, rzeźby Henryka Kuny, obrazy Józefa Czapskiego.

Poza wystawą stałą Muzeum organizuje wystawy czasowe. Do tej pory w nowej siedzibie muzeum zorganizowało wystawy związane z rokiem liturgicznym. W grudniu wystawa poświęcona Bożemu Narodzeniu, następnie pokazywane były eksponaty nawiązujące do okresu Wielkanocnego, a w maju wystawa poświęcona przedstawieniom Matki Bożej w sztuce.